Cây tầm bóp được biết đến là một loại cây thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam. Tuy nhiên, cây tầm bóp có mấy loại và công dụng, cách trồng chúng ra sao không phải ai cũng biết. Nếu bạn cũng đang quan tâm đến vấn đề này, hãy cùng Thích Cây Cảnh khám phá, tìm hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây nhé!
Cây Tầm Bóp Là Gì?
Cây tầm bóp còn được gọi là cây bôm bốp, cây thù lù, bùm bụp hay cây lồng đèn, là một loài cây thân thảo thuộc họ Cà (Solanaceae), có tên khoa học là Physalis angulata. Cây tầm bóp có nguồn gốc từ các nước châu Mỹ nhiệt đới và được du nhập vào Việt Nam từ lâu đời.
Đặc điểm của cây tầm bóp:
- Thân: Thân cây tầm bóp mọc bò, mềm, dễ uốn cong, có thể cao từ 50cm đến 90cm. Thân cây có nhiều cành rủ xuống đất.
- Lá: Lá cây tầm bóp mọc so le, hình bầu dục, có màu xanh đậm, bề mặt nhẵn, mép lá có răng cưa. Lá cây có mùi thơm hắc đặc trưng.
- Hoa: Hoa tầm bóp mọc thành cụm ở đầu cành, có màu trắng hoặc vàng nhạt. Hoa có mùi thơm nhẹ.
- Quả: Quả tầm bóp nhỏ, hình cầu, có màu xanh lục hoặc nâu.
Cây Tầm Bóp Có Mấy Loại?
Nhiều người thắc mắc rằng “cây tầm bóp có mấy loại?”. Sự thắc mắc này xuất phát từ việc nhầm lẫn cây tầm bóp với cây lu lu đực – một loại cây chứa độc tố solanin. Ngoài ra, cây tầm bóp cũng dễ bị nhầm với cây xoan leo (còn gọi là dây tầm bóp, tam phỏng).
Vậy cây tầm bóp thực sự có mấy loại? Thực tế, chỉ có một loại cây tầm bóp duy nhất. Các loại cây khác chỉ tương tự cây tầm bóp về hình dáng nhưng không có đặc tính chữa bệnh như cây tầm bóp mà chúng ta đang tìm hiểu. Việc phân biệt rõ ràng các loại cây này giúp bạn sử dụng cây tầm bóp an toàn và hiệu quả. Để phân biệt cây tầm bóp với các loại cây trông tương tự nó, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Cây tầm bóp và cây lu lu đực có gì khác nhau?
Cây lu lu đực thuộc loại cây thân thảo cũng giống như cây tầm bóp, mọc quanh năm và cao khoảng 70cm. Tuy nhiên, cành và lá của lu lu đực có phủ một lớp lông mỏng, còn thân cây có những khía cạnh. Lá của lu lu đực có hình bầu dục, răng cưa thưa và mọc đơn lẻ. Hoa của lu lu đực, khác với hoa tầm bóp mọc đơn độc, nở từ tháng 6-tháng 10 hàng năm và mọc theo chùm từ 3 bông trở lên. Đài hoa có 5 cánh màu trắng dài khoảng 2mm, uốn cong khi quả chín. Quả của cây lu lu đực khi chín có hình cầu, màu tím hoặc đen và một số nơi có màu đỏ.
Phân biệt tầm bóp với cây xoan leo
Ngoài lu lu đực, cây xoan leo cũng dễ bị nhầm lẫn với cây tầm bóp. Cây xoan leo là cây thân thảo, cao khoảng 2-3m, có nhiều nhánh mảnh. Lá xoan leo mọc so le, mũi nhọn, gồm loại lá lông và lá nhẵn. Hoa xoan leo có màu trắng giống hoa tầm bóp, nên dễ gây nhầm lẫn hơn so với cây lu lu đực. Tuy nhiên, cây xoan leo cũng mang lại giá trị lớn trong y học, không chứa độc tố như lu lu đực.
Công Dụng Của Cây Tầm Bóp
Công dụng chữa bệnh
- Ho, viêm họng, viêm phế quản: Tầm bóp có tác dụng kháng viêm, long đờm, giảm ho hiệu quả. Thường dùng lá tầm bóp tươi nấu nước uống hoặc sắc uống để chữa ho, viêm họng, viêm phế quản.
- Cảm cúm, sốt: Tầm bóp có tác dụng hạ sốt, giải cảm khi dùng lá tầm bóp tươi nấu nước uống hoặc sắc uống.
- Đau đầu, chóng mặt: Mọi người thường dùng lá tầm bóp tươi giã nát đắp lên trán hoặc nấu nước uống để giảm đau đầu, chóng mặt, giúp lưu thông máu
- Viêm da, nấm da: Tầm bóp có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm, giúp làm dịu da, giảm ngứa. Người ta thường dùng lá tầm bóp tươi giã nát đắp lên vùng da bị viêm hoặc nấu nước tắm để giảm ngứa, trị nấm da.
- Đau bụng, tiêu chảy: Tầm bóp có tác dụng sát khuẩn, tiêu độc, giúp làm dịu cơn đau bụng, giảm tiêu chảy khi nấu nước uống hoặc sắc lá tươi để uống.
- Viêm lợi, sâu răng: Tầm bóp có tác dụng kháng viêm, sát khuẩn, giúp giảm viêm lợi, giảm đau răng khi sử dụng lá tầm bóp tươi nhai hoặc ngậm.
Sử dụng tầm bóp trong đời sống
- Làm rau ăn: Lá tầm bóp có vị cay nhẹ, mùi thơm hắc đặc trưng, được sử dụng làm rau ăn trong nhiều món ăn như canh chua, canh cua, canh rau tập hợp, xào thịt, xào tôm, xào nấm,… bổ sung dinh dưỡng và tăng cường sức khỏe.
- Trang trí: Cây tầm bóp có thể được trồng trong chậu hoặc vườn để trang trí, tạo cảnh quan. Lá cây có màu xanh đậm, hình dáng độc đáo, tạo điểm nhấn cho không gian.
- Làm thuốc thú y: Cây tầm bóp có thể được sử dụng để chữa bệnh cho một số loại động vật như chó, mèo.
- Làm đẹp: Nước sắc từ cây tầm bóp có thể dùng để rửa mặt, giúp làm sạch da, giảm mụn và làm sáng da. Hoặc dùng để gội đầu giúp làm sạch da đầu, giảm gàu và ngăn ngừa rụng tóc.
2 Cách Trồng Cây Tầm Bóp Đơn Giản
Cây tầm bóp là một trong những loại cây ăn quả dễ trồng, bạn có thể trồng bằng hạt hoặc bằng cách giâm cành như sau:
Chuẩn bị
- Hạt giống: Bạn có thể mua hạt giống tầm bóp chất lượng tại các cửa hàng bán hạt giống uy tín hoặc thu hoạch hạt từ cây tầm bóp đã trưởng thành.
- Chậu trồng: Chọn chậu có kích thước phù hợp với số lượng cây bạn muốn trồng. Nên chọn chậu có lỗ thoát nước để tránh úng nước.
- Đất trồng: Nên sử dụng đất thịt pha trộn với phân bò hoai mục hoặc phân trùn quế để tạo độ tơi xốp và giàu dinh dưỡng cho cây.
- Nước tưới: Sử dụng nước sạch để tưới cho cây.
Trồng cây tầm bóp bằng hạt
- Ngâm hạt: Ngâm hạt giống tầm bóp trong nước ấm khoảng 4-6 tiếng trước khi gieo.
- Gieo hạt: Gieo hạt giống tầm bóp vào chậu đã chuẩn bị đất trồng. Nên gieo hạt cách nhau khoảng 5-7cm để cây có đủ không gian phát triển.
- Tưới nước: Tưới nước nhẹ nhàng cho hạt sau khi gieo. Nên tưới nước đều đặn mỗi ngày để giữ cho đất ẩm.
- Chăm sóc: Sau khi hạt nảy mầm, bạn cần cung cấp đủ ánh sáng cho cây con. Nên đặt chậu cây ở nơi có ánh nắng mặt trời chiếu sáng trực tiếp hoặc nơi có ánh sáng khuếch tán. Tưới nước đều đặn cho cây, tránh để đất bị khô.
Trồng cây tầm bóp bằng cách giâm cành
- Chọn cành giâm: Chọn những cành tầm bóp khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, dài khoảng 10-15cm.
- Cắt cành: Cắt cành giâm nghiêng một góc 45 độ ở phần gốc. Bỏ đi phần lá ở phần gốc của cành giâm.
- Giâm cành: Giâm cành tầm bóp vào chậu đã chuẩn bị đất trồng. Nên giâm cành sâu khoảng 5-7cm.
- Tưới nước: Tưới nước nhẹ nhàng cho cành giâm sau khi giâm. Nên tưới nước đều đặn mỗi ngày để giữ cho đất ẩm.
- Chăm sóc: Sau khi cành giâm bén rễ, bạn cần cung cấp đủ ánh sáng cho cây. Cây tầm bóp ưa nắng, nên trồng ở nơi có nắng chiếu sáng trực tiếp. hoặc nơi có ánh sáng khuếch tán.
Ngoài ra, bạn có thể làm giàn leo cho cây tầm bóp bằng cách đơn giản dùng dây thừng, lưới, hoặc thanh tre nứa tạo khung chữ A, chữ nhật, hoặc vòng tròn. Hoặc bạn muốn giàn leo chắc chắn hơn có thể sử dụng khung sắt, gỗ, hoặc tre nứa chắc chắn, tạo nhiều tầng để cây leo cao. Bạn cần lưu ý nên cho cây tầm bóp leo giàn ngay khi cây con bắt đầu phát triển.
Kết Luận
Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi “Cây tầm bóp có mấy loại?” và đừng quên phân biệt kỹ các loại cây tương tự để trồng và sử dụng tầm bóp đúng cách nhé! Hãy thử trồng cây tầm bóp trong vườn nhà để tô điểm thêm cho không gian sống và tận dụng những công dụng tuyệt vời của loại cây này.
